Văn bản hướng dẫn việc triển khai quy định chi tiết tại khoản 9 Điều 12 của Nghị định số 163/2024/NĐ-CP, quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Viễn thông về điều kiện chuyển mạng; thủ tục chuyển mạng; trách nhiệm của các bên tham gia chuyển mạng; quy trình kỹ thuật thực hiện chuyển mạng. Mục tiêu của Thông tư là đảm bảo các hệ thống kỹ thuật phục vụ việc chuyển mạng được xây dựng, kết nối, vận hành đồng bộ và thống nhất trên toàn quốc, từ đó góp phần bảo vệ quyền lợi của người sử dụng dịch vụ viễn thông.

Theo nội dung Thông tư, thuê bao chuyển mạng là thuê bao di động đăng ký dịch vụ chuyển từ nhà mạng hiện tại sang nhà mạng khác, nhưng vẫn giữ nguyên số thuê bao. Tuy nhiên, toàn bộ quá trình kỹ thuật rất phức tạp và cần sự phối hợp nghiêm ngặt giữa nhiều hệ thống kỹ thuật.

Thông tư quy định rõ các thành phần tham gia bao gồm: thuê bao đăng ký dịch vụ chuyển mạng, doanh nghiệp chuyển đến, doanh nghiệp chuyển đi, doanh nghiệp gốc của thuê bao chuyển mạng doanh nghiệp gốc, và cơ sở dữ liệu thuê bao chuyển mạng. Mỗi bên đều có trách nhiệm kỹ thuật cụ thể trong từng bước xử lý.

Trong quá trình chuyển mạng, thuê bao cần đáp ứng các điều kiện của Thông tư, như: số thuê bao còn hoạt động, không có tranh chấp pháp lý, không bị khóa dịch vụ hai chiều, không đang trong thời gian tạm ngừng hoặc bị thu hồi số thuê bao. Việc đăng ký chuyển mạng được thực hiện thông qua các hình thức như tin nhắn SMS, ứng dụng của nhà mạng hoặc trực tiếp tại điểm giao dịch.

Sau khi thuê bao gửi yêu cầu, quy trình xử lý sẽ trải qua nhiều bước kỹ thuật do các nhà mạng phối hợp xử lý qua Trung tâm chuyển mạng quốc gia. Việc xác minh, phản hồi, đồng bộ dữ liệu, chấp nhận hay từ chối chuyển mạng đều được thực hiện qua các luồng xử lý tiêu chuẩn đã được quy định tại Thông tư, gồm 7 luồng xử lý riêng biệt như: khởi tạo yêu cầu chuyển mạng, hủy yêu cầu, tiếp nhận kết quả xử lý, kiểm soát sau khi chuyển mạng, hoàn trả số thuê bao…

Quy trình khởi tạo yêu cầu chuyển mạng giữa thuê bao và các bên liên quan.

Điểm đáng chú ý của Thông tư là phần quy định kỹ thuật và giao tiếp hệ thống giữa các doanh nghiệp, trong đó yêu cầu các nhà mạng phải có khả năng kết nối hệ thống với Trung tâm chuyển mạng thông qua cổng giao tiếp định danh, bảo đảm độ chính xác, đồng bộ và bảo mật dữ liệu. Các mốc thời gian xử lý trong từng bước cũng được quy định rõ nhằm tránh tình trạng kéo dài, gây ảnh hưởng đến thuê bao.

Ngoài ra, Thông tư xác định rõ quyền và trách nhiệm của các bên liên quan đến quy trình chuyển mạng. Ví dụ, doanh nghiệp chuyển đến có nghĩa vụ lưu giữ thông tin đăng ký, xác minh hồ sơ, phản hồi kết quả đúng thời gian. Doanh nghiệp chuyển đi phải bảo đảm cung cấp thông tin trạng thái thuê bao, không được từ chối yêu cầu không có lý do chính đáng. Trung tâm chuyển mạng chịu trách nhiệm kiểm tra điều kiện hợp lệ, điều phối toàn bộ quá trình và lưu trữ lịch sử giao dịch.

Thông tư 09/2025/TT-BKHCN không trực tiếp điều chỉnh hành vi người dùng cuối, mà đóng vai trò là khung kỹ thuật thể chế cho việc vận hành hệ thống chuyển mạng giữ nguyên số thuê bao tại Việt Nam. Việc triển khai đúng các quy định trong Thông tư sẽ giúp đảm bảo công bằng, minh bạch và hiệu quả kỹ thuật, góp phần hỗ trợ cơ quan quản lý giám sát hoạt động thị trường, đồng thời củng cố nền tảng hạ tầng số trong lĩnh vực viễn thông.